Türkiye, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya katılma girişimi üzerindeki vetosunu kaldırdı. Böylece haftalarca süren tartışma sona erdi. Dünyanın ilgiyle izlediği haber, NATO zirvesi başlamadan önce yapılan dört saatlik müzakerelerin ardından geldi.

Finlandiya ve İsveç, Soğuk Savaş yıllarından askeri ittifak olarak tarafsız kalmışlardı. Ancak 24 Şubat’ta Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle değişen jeopolitik dengeler, bu iki ülkenin NATO’ya üye olmasına gerek görmüşlerdir. Bu Avrupa güvenliği açısından büyük bir değişimi ifade ediyor.

Peki, Türkiye karşı çıktığı bir girişimi neden onayladı?

Türkiye’nin, başlangıçta Finlandiya ve İsveç'in ittifaka katılma teklifine karşı çıkmasının temel nedeni bu iki ülkenin topraklarında terör örgütlerinin faaliyetlerine izin vermesiydi. Türkiye’ye, teröristlerle etkin mücadele ettiği için silah ambargosu bile uygulamışlardı.

Başta Ankara’nın iddialarını yalanlayan bu iki ülkenin başkentleri önüne koyulan bilgi ve belgeleri görünce, meselenin ciddiyetini anladı ve Türkiye’nin şartlarını kabul etmek zorunda kaldılar. Bilindiği gibi 1984’ten beri Türkiye’nin birlik ve bütünlüğüne yönelmiş PKK’yı Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri de terörist örgüt olarak kabul ediyor.

Türkiye ve NATO hangi konuda anlaştılar?

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bütün dünya kamuoyu önünde, İsveç’in teröristleri Türkiye’ye iade edeceğini söyledi. Hatta İsveç ve Finlandiya’nın teröristlere karşı tutumunu sertleştirmek için yasalarını değiştireceğinin sözünü verdi. İlaveten her iki ülkenin Türkiye’ye yönelik uyguladıkları silah ambargosunu kaldıracağını ve suçluların iade edileceğini de söyledi.

Bu şartlarda Türkiye, istediğini elde etmiş görünüyor. Üst düzey bir ABD yetkilisinin Reuters'e verdiği demeçte, yapılan bu anlaşmanın Türkiye ile ABD arasında uzun bir süredir konuşulan F-16 savaş uçaklarını kapsamadığını söyledi. Ama Erdoğan-Biden görüşmesinden sonra yapılan açıklamada F-16’ların Türkiye’ye verilmesi için çalışacağının sözünü verdi.

Madrid’de Alınan Kararlarla Nasıl bir Mesaj Verildi?

Bilindiği gibi NATO, 1949'da Sovyetler Birliği'ne karşı savaşmak için bir savunma ittifakı olarak kurulmuştu.

Rusya’da NATO’yu bir tehdit olarak görmüş ve hâlâ da öyle görmektedir. Bu nedenle Rusya, Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılmasına sert bir şekilde karşı çıktı. Hatta İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üye olmasını transatlantik ittifakın Rus topraklarına yönelik daha fazla tecavüzü olarak değerlendirdi. Dolayısıyla İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üye olması önümüzdeki süreçte çatışmaların kuzeye de kayması muhtemeldir. Toparlayacak olursak, Madrid’de alınan kararlarla ‘’kafası karışık’’ NATO’nun birlik içinde olduğunun mesajı verildi.