Yaşı müsait olanlar gayet iyi hatırlayacaktır Salman Ruşdi ‘’Şeytan Ayetleri’’ kitabı nedeniyle İran’ın dini lideri Ayetullah Humeyni tarafından 1989’da hakkında ölüm fetvası verilmişti. Hint asıllı yazar Rüşdi, 12 Ağustos 2022 Cuma günü New York’ta bıçaklı bir saldırıya uğradı.

Her şeyden önce, Salman’ın yaptığı gibi insanların inançlarına karşı saygısızlık yapmak ne kadar kötü ise, şiddete başvurmak ta o kadar kötüdür. Bu hususun altını özellikle çizmek isterim. Zira şiddete ancak fikirle mücadele edemeyenler başvurur.

Bu saldırının iki boyutu var. Birincisi, adli boyutu, ikincisi, siyasi boyutu. Olayın adli boyutu Amerikan yönetimini ilgilendirse de zihnimizi kurcalayan bazı karanlık noktalar var. Örneğin, nefretin simgesi olmuş Salman Rüşdi’ye New York’un merkezinde konuşmacı olarak çağırıyorsunuz ama hiçbir güvenlik tedbiri almıyorsunuz. Üstelik bu kişi hakkında ölüm fetvası verildiği hâlde. Bu sizce de garip değil midir?

Neyse..bu adli makamların aydınlatması gereken işin bir boyutu.

Ancak burada üzerinde durmak istediğim husus, bu olayın siyasi boyutudur. Zira siyasi yönü bütün dünyayı ilgilendiriyor. Bu saldırıyla birlikte verilen ’fetva’ ve İran’la ilgili spekülasyonlar yeniden gündeme geldi.

Fakat dünyanın içinde bulunduğu siyasi ve küresel durum, yaklaşık 33 yıl önce verilmiş ölüm fetvasından çok farklı bir yerde bulunuyor. Güzel bir halk deyimiyle ‘’köprülerin altında çok sular aktı.’’ Böyle bir olayın olacağına dair en ufak bir tartışma, konuşma veya işaret yoktu.

Kaldı ki, bugün İran’ın içinde bulunduğu sayısız siyasi, ekonomik ve sosyal krizi göz önüne aldığımızda bu saldırının İran’a hiçbir şekilde faydası yoktur. Siyonistlerin kontrolündeki bazı uluslararası medya kaynaklarında, bu saldırıdan sonra, ‘’İran söz konusu fetvayı hâlâ geri çekmediğine’’ vurgu yapmaları ilginçtir.

İran’ın teorik olarak fetvayı geri çekmediği doğrudur ama pratikte böyle bir politika yürüttüğünün işareti yoktu. Yaklaşık son 10 yıldır İran’ın genel dış politikasını takip eden biri olarak, Salman Rüşdi’nin tartışıldığını İran medyasında hiç görmedim. Bana göre, fetva Rejimin sadece resmi pozisyonunu yansıtıyordu.

 O hâlde bir anda nasıl oldu da böyle bir saldırı gerçekleşti?

Bence en anlamlı soru budur. Bu sorunun iki cevabı olabilir. Birincisi, Salman Rüşdi’nin Müslümanlara yönelik edepsiz açıklamalarını, takıntı hâline getirmiş bir gencin bireysel bir eylemi olabilir. Peki, bu mümkün mü? Teorik olarak mümkün ama Salman Rüşdi ilk kez konuşmadığı hâlde neden şimdi bu saldırı yapıldı? Sorusu önemlidir.

İkincisi, bu olayın zamanlamasını göz önünde tuttuğumuzda bu saldırının arkasında başka hesapların olabilme ihtimali görülüyor. Bilindiği gibi uzun bir zamandan beri ABD heyeti ile İran heyeti arasında nükleer anlaşma konusunda Viyana’da görüşmeler yürütüyor. İsrail, İran’la müzakerelerin devam etmesinden rahatsız oluyordu.

Üstelik İsrail, bu rahatsızlığını her fırsata dile getiriyordu. Hatta İran’la gerginliği artırmak için, İsrail ajanları İran’da suikastlar düzenlediler. Ancak buna rağmen müzakereler devam etti.

Bu son bıçaklı saldırıdan daha birkaç gün önce, İran Devrim Muhafızlarından birinin eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton’a suikast planladığını iddia etmişlerdi. Ardından Salman Rüşdi’ye bıçaklı saldırı gerçekleşti.

Dolayısıyla Salman Rüşdi’ye yapılan saldırı ile Viyana’da devam eden müzakerelerden olası bir anlaşmayı sabote etmek için İsrail bağlantılı Siyonistlerin parmağının olma ihtimali yüksek görünüyor.