ABD’nin tüm dünyada olduğu gibi Türkiye üzerindeki etkisi 2. Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan yeni dünya düzeni ile oluştu. Hitler Almanya’sının mağlup olmasının ardından ABD, Marshall Planı ile Avrupa’nın kalkınması ve Sovyet tehdidine karşı yeni bir doktrin ortaya koydu.

Sovyet diktatör Stalin’in Boğazlar konusunda takındığı tavır nedeniyle Türkiye de plana dâhil edildi. Bu kapsamda Türkiye ile ABD arasında çeşitli sözleşme ve anlaşmalar imzalandı. İki ülke arasında eğitimden tarıma, savunmadan dış politikaya kadar yapılan anlaşma ve sözleşmeler Türkiye’yi giderek daha fazla ABD’ye mahkûm etti.

Türkiye’nin prangalarından kurtulma çabası hep engellendi. Türkiye, ekonomi ve savunma başta olmak üzere ilişkilerini çeşitlendirmeye niyetlendiği her dönemde ya darbe ile ya da muhtıra ile durduruldu. 27 Mayıs, 12 Mart, 12 Eylül, 28 Şubat, 15 Temmuz… Bütün bu darbe ve muhtıra girişimlerinin ardında aynı engelleme gerekçesi yer alıyor.

ABD’nin Türkiye üzerinde kurduğu bu tahakkümü rahatlıkla sürdürmesinin nedeni, söz konusu ikili anlaşma ve sözleşmelerin ABD’ye imkân sağlamasından kaynaklanıyor. Anlaşma ve sözleşmeler, adeta Türkiye’nin ABD’ye karşı adeta elini kolunu bağlamış durumda. Kıbrıslı Rumların, Türklere karşı başlattıkları katliamı, ABD’den aldığımız silahları kullanamadığımız için 14 yıl izlemek durumunda kaldık.

ABD, geçmişte olduğu gibi günümüzde de Türkiye’nin tam bağımsız politika izleme yaklaşımından duyduğu rahatsızlığı hiç gizleme ihtiyacı duymadan açıkça dile getiriyor. Son olarak yeni Başkan Biden, Ermenilerin 100 yıllık soykırım yalanına çanak tutarak, Türkiye’ye karşı olan husumetlerini gözler önüne serdi.

Gelinen nokta itibarıyla İstanbul Sözleşmesi’nden sonra, Marshall Planı kapsamındaki anlaşma ve sözleşmeler için de bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin tam zamanı.