Geçen hafta Rusya Dış İşleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD açısından kilit öneme sahip Körfez ülkesi Suudi Arabistan, BAE ve Katar’ı kapsayan bir ziyaret gerçekleştirdi. Ziyaretin zamanlamasını dikkate aldığımızda uluslararası ilişkilerin değişen şartları içerisinde, Rusya kendisine daha iyi bir yer edinmeye çalıştığı anlaşılmaktadır.

Bilindiği gibi ABD tarafından desteklenen, bazı Arap rejimleriyle İsrail arasında malum olan ittifak ilan edilmişti. Araplar üzerinde İsrail kontrolü resmen sağlandıktan sonra, ABD’nin yeni yönetimi de İran üzerinde kontrolü sağlamak için tekrar nükleer müzakerelere dönmeye çalışmaktadır.

 Ancak ABD’nin İran planı Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirliği’nde endişeye neden olmaktadır. ‘’Arap baharıyla’’ birlikte ‘’Ortadoğu’da’’ etkili bir oyuncu hâline gelen Rusya, S. Arabistan ve BAE’de doğan endişelerden istifade etmek istemektedir.

Suudi Arabistan, BAE, Katar Dış İşleri Bakanlarıyla bir araya gelen Lavrov, enerjiden altyapıya, uzay programlarından bölgesel işbirliğine uzanan konularda görüşmeler yaptı. Bölgenin enerji, ticaret ve ulaştırma ağlarını koordine edebilecek bir pozisyona haiz olmak isteyen Rusya için bu ziyaret önemliydi.

Bu bağlamda Suriye’nin Tartus şehrinde bulunan Rusya’nın askeri üssü, Akdeniz’de hâkim bir konumda olup, önemli bir kontrol noktası oluşturmaktadır. Kremlin şimdi de Körfez ülkeleriyle çok yönlü ilişki geliştirmeye çalışarak Akdeniz üzerindeki etki alanını genişletmeyi hedeflediğini düşünüyorum.

Çok kutuplu uluslararası ilişkiler sisteminde Rusya’nın Körfez ülkelerine olan ilgisi ABD’nin hegemonyasına karşı sistemsel bir arayışın sonucudur. Ev sahibi ülkeler açısından bu ziyaret, Washington karşısında elini güçlendirecektir.

Bilindiği gibi Lavrov, Doha’da Dış İşleri Bakanımız Mevlüt Çavuşoğlu ile de görüştü. Suriye başta olmak üzere bölgesel konuları görüşen her iki ülkenin bakanları belli alanlarda örtüşen stratejik bakış açılarının olduğunu gösterir.

Türkiye açısından bakıldığında, Rusya ile kurulacak dengeli ilişkiler, dış politika konuları başta olmak üzere kendisine pek çok alanda katkı sağlayacağı görülecektir. Rusya açısından ise, geçmişe nazaran küçülmüş bir ülkenin Türkiye gibi bir ülkeyle bölgesel işbirliği yapması ABD karşısında daha etkili yapacaktır.

Sonuç

Rusya Dış İşleri Bakanı ABD’nin hegemonyası altındaki üç başkenti ziyaret ederek, Türk Dış İşleri Bakanı ile bölgesel meseleleri konuşması sonuçları iyi hesaplanmış stratejik bir hamledir.