Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “Adana Mutabakatı’nı canlandırma” önerisinin ardından, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’dan Şam rejiminin istihbarat örgütü ile MİT arasında alt düzeyde bazı görüşmeler yapıldığı açıklaması gelmişti.

Ancak mutabakatın ve sonrasında iki ülke arasında imzalanan terör ve terör örgütlerine karşı ortak işbirliği anlaşmasının canlanması için Esad rejimi ile en azından istihbarat örgütleri arasında temasın genişletilmesi gereği üzerinde durulmuştu. Zaten Putin’in bu öneri ile amacının hem Türkiye’nin derin bir tampon bölge kurmasını engellemek hem de Esad rejimi ile masaya oturulmasını sağlamak olduğu biliniyor.

14 Şubat Perşembe günü Soçi’de yapılacak Rusya-İran-Türkiye zirvesi öncesinde Rus basınında çıkan bir haber çok dikkat çekti. Rusya Federal Haberler Ajansı’na göre, Suriye İstihbarat Servisi El Muhaberat’ın Şefi General Ali Memlük, gizlice Ankara’ya gelerek MİT yönetimiyle doğrudan temaslarda bulunmuştu. Haber, Suriye ve Lübnan kaynaklarına dayandırılıyordu. Ben de merak ettim. Böyle bir görüşme olmadığını öğrendim. Yani ne Suriye İstihbarat Şefi Ankara’ya geldi, ne de üst düzey bir görüşme oldu. Kaynaklarıma göre dönem dönem yönlendirme amaçlı yapılan haberlerden...

Ankara’nın tavrı bu konuda açık. Esad rejimini tanımak söz konusu değil, rejimin kendisi ile bir temas trafiği olmayacak. Ancak istihbarat örgütleri farklı seviyelerde bir araya gelebilir. Belli ki 14 Şubat’ta yapılacak Soçi zirvesinde Adana Mutabakatı’nın canlanması konusu Rusya tarafından yeniden gündeme getirilecek. Zirve pek çok açıdan önemli. Şöyle ki:

ABD’nin çekilme süreci: Çekilme süreci nasıl olacak, ABD çekilirken ortaya boşluk çıkmaması için neler yapılacak? Sorunun yanıtını her ülke farklı açıdan veriyor. Nasıl bir ortak noktada buluşulacağı önemli. Bu çerçevede tampon bölgenin de gündeme gelmesi bekleniyor. Rusya son görüşmelerde derin bir tampon bölgeye sıcak bakmadığını, 15-20 kilometrelik bir alanın yeterli olacağını söylemiş, Türkiye’nin güvenlik kaygısının çözümü için Adana Mutabakatı’nın canlandırılmasını önermişti.

İdlib sorunu: İdlib’de Rusya ve rejimin artan operasyonları dikkat çekiyor. Bu kapsamda bundan sonraki sürece ilişkin neler yapılacağının, özellikle 4 bin yabancı savaşçıdan oluşan radikal grupların durumunun ele alınması bekleniyor.

Anayasa komisyonu: Anayasa komisyonunun toplanması normalleşme açısından kritik önem taşıyor. Sürecin hızlandırılması gerekiyor. Türkiye, Suriye ve Irak topraklarında istikrarın kendi huzuru açısından da şart olduğunun farkında.

yazının devamı