Tüp bebek uygulamaları çocuk sahibi olamayan çiftlerde uzun süredir yapılan farklı birçok yöntemi kapsayan bir tedavilerdir. Günümüzde kısırlık tedavisinde en sık tercih edilen yöntemlerden biridir.

Op. Dr. Funda Yazıcı Erol uygulanan yöntemler ve tüp bebek tedavisi hakkında şunları söyledi.

Tüp Bebek Ne Zaman Yapılır?

Gebelikten korunma yöntemleri kullanmadan düzenli cinsel ilişkiye rağmen 1 yıldan uzun bir süre geçmiş ve hamile kalınamamış ise kısırlık nedenlerinin araştırılması için bir tüp bebek uzmanına başvurulmalıdır. 

Tüp bebek tedavisi kadın üreme hücresi olan yumurtanın laboratuar ortamında erkek üreme hücresi olan spermle döllendirilerek rahme verilmesidir. Laboratuvar ortamında döllenen yumurtalardan embriyo denen ilk çoklu hücre grubu oluşur. Embriyonun rahme tutunması ile doğal gebelik süreci başlar.

Aşılama tedavisi erkeğe bağlı nedenlerle gebe kalamayan çiftlere uygulanan bir tedavi yöntemidir. Aşılama tedavisinde erkekten alınan spermler rahim içine enjekte edilerek gebelik oluşması sağlanıyor.

Tüp Bebek Tedavisinde Döllenme Nasıl Sağlanır?

Klasik tüp bebek yönteminde laboratuar ortamında döllenme spermler yumurtanın yanına bırakılarak yapılırdı. Bu klasik yöntemde spermlerin yumurtayı kendiliğinden döllemesi beklenirdir. Yöntemin adı Klasik Invitro Fertilizasyon (IVF) olarak bilinir. Teknolojik gelişmeler ile birlikte günümüzde artık mikroskop altında sperm bir pipet ile doğrudan yumurta içine enjekte edilebilmektedir. Bu yönteme mikroenjeksiyon adı verilir.

Aşılama Tedavisi Nedir?

Aşılama tedavisi genellikle erkeğe bağlı kısırlık nedenleri durumunda uygulanan bir yöntemdir. Aşılama tedavisinde kadının yumurtaları uyarılır. Yumurta gelişimi sağlanıp yumurta çatladıktan sonra erkekten alınan sperm ince bir kanül ile rahim içine transfer edilir. Aşılama tedavisinin başarılı olabilmesi için kadının tüplerinden en az biri açık olmalıdır. Erkeğin ise sperm analiz sonuçları normal ya da normale yakın olmalıdır. Kadında ise rahim içi zarda gebeliği engelleyecek polip ya da miyom olmamalıdır.

Tüp Bebek Tedavi Aşamaları Nelerdir?

Her adet dönemi arasında kadınlarda genellikle bir adet yumurtlama olur. Tüp bebek tedavisinde dışarıdan verilen hormon ilaçları ile bu sayı artırılır. Farklı tedavi protokolleri olsa da amaç yumurta gelişimini ve zamanında yumurtlama olmasını sağlamaktır. Bunun için hormonal ilaçlar kullanılır.

Tüp bebek tedavisi sırasında kullanılan hormonal ilaçlar ile yumurta gelişimi takip edilerek ultrason ve kan testleri ile gerekli doz ayarlamaları yapılır. Olgunlaşan yumurtalar ultrason eşliğinde ince bir iğne ile toplanmaktadır. Daha sonra bu yumurtalar laboratuar ortamında sperm ile döllendirilir. Döllenme klasik yöntemle ya da mikroenjeksiyon ile sağlanabilir.

Döllenen yumurtalar birkaç gün laboratuar ortamında uygun ısı ve şartlarda gelişmeye bırakılır. Bu süre içinde en iyi şekilde gelişen embriyolar rahim içine enjekte edilir. Yumurta toplama işleminde genellikle lokal ya da sedasyon anestezisi kullanılırken embriyo transfer işleminde genellikle anestezi gerekmez.

Tüp Bebek Tedavisinde Yaş Faktörü

Tüp bebek tedavisinde öncelikle kadının yumurtalık rezervi değerlendirilir. Kadınlarda 35 yaşından sonra yumurta sayısı azalır, kalitesi düşer. Bu da gebe kalmayı zorlaştırır. Dolayısı ile yaşla birlikte tüp bebek başarı oranları da düşer. Yaşın artması kromozomal hastalıklar açısından da risk yaratır. Dolayısı ile 38 yaş üzeri kadınlarda tüp bebek tedavisinde preimplantasyon genetik tanı (PGT) yapılır. PGT ile embriyolar anne karnına transfer edilmeden önce genetik hastalıklar ve anomali yönünden test edilir. Yumurtalık rezervinin iyi olduğu durumlarda 45 yaşa kadar tüp bebek tedavisi uygulanabilmektedir. Erkekte sperm üretimi her yaşta devam eder. Ancak 50-55 yaş üzeri erkeklerde sperm hareketliliğinde belirgin azalma görülebilir.